4-11-2025

Superunie ziet GS1 PAC als krachtige tool voor delen van verpakkingsdata

Met GS1 PAC introduceert GS1 Nederland een nieuwe tool voor het digitaal delen van verpakkingsdata. Vanwege de snelheid waarmee nieuwe wet- en regelgeving op ons afkomt is zo’n tool hard nodig, stelt Superunie. De inkooporganisatie roept private label-fabrikanten dan ook op om zo snel mogelijk te starten met het invoeren van verpakkingsdata. “Deze data gaan we nog dit jaar gebruiken voor de aangifte over 2025. Het alternatief, het handmatig uitvragen van Excel-formulieren en/of het gebruik van retailer-specifieke portals, vindt Superunie onwenselijk voor de gehele sector. 

Superunie ziet GS1 PAC als krachtige tool voor delen van verpakkingsdata - Superunie ziet GS1 PAC als krachtige tool voor delen van verpakkingsdata

Superunie is een inkooporganisatie met tien leden in de foodsector. Via Superunie kopen de leden zo’n 70 tot 90 procent van hun assortiment in, waaronder het grootste deel van de private label-producten. “Verpakkingen spelen daarbij altijd een grote rol", zegt Matthijs Vorage, buying director private label bij Superunie. “Als merkhouder willen we precies weten waaruit die verpakkingen bestaan, of ze aan ons duurzaamheidsbeleid voldoen en of de kwaliteit op orde is.”   

De aandacht voor verpakkingsdata komt ook voort uit overheidsbeleid. Die gebruikt de afvalbeheerbijdrage als instrument om verduurzaming van de verpakkingen te stimuleren. “Als merkhouder zijn wij verplicht om bij Verpact aangifte te doen over de verpakkingen die wij op de markt brengen. Daarbij gelden steeds strengere eisen en moeten we steeds meer bewijslast leveren. Maar er zijn ook kansen. Zo bepaalt onder andere het percentage gerecycled plastic het tarief, wat ons in staat stelt om kosten te besparen. Lastig is dat je dit percentage niet kan zien aan de fles zelf. Daarvoor zijn we dus afhankelijk van de verpakkingsdata van fabrikanten”, stelt Vorage.   

Tariefdifferentiatie  

De hoogte van de afvalbeheerbijdrage die Superunie moet afdragen, zal in de toekomst steeds meer afhangen van de toegepaste verpakkingsmaterialen, de gebruikte hoeveelheden en het gemak waarmee ze te- scheiden en verwerken zijn. “Door rekening te houden met tariefdifferentiatie en duurzame keuzes te maken in onze verpakkingen kunnen we onze afdracht aan Verpact tot een minimum beperken”, vertelt Menno Flantua, manager master data management bij Superunie. Ook Vorage onderstreept het belang daarvan. “Onze leden opereren in een sector met kleine marges. Een lagere afdracht is voor iedereen zeer welkom en staat dus hoog op onze agenda.”  

Flantua voegt daaraan toe dat verpakkingsdata ook commerciële kansen oplevert. “Met die informatie kunnen we zowel duurzame als kostenbesparende keuzes maken. Ook consumenten zijn steeds meer op zoek naar duurzame verpakkingen. We kunnen de data dan ook gebruiken om hen beter te informeren, zodat ze bewuster een keuze kunnen maken.”  

“Als merkhouder willen we precies weten waaruit die verpakkingen bestaan, of ze aan ons duurzaamheidsbeleid voldoen en of de kwaliteit op orde is.” 

Matthijs Vorage

Buying director private label

Superunie

Standaard datamodel 

GS1 PAC is de nieuwe tool voor het delen van verpakkingsdata. Private label-fabrikanten kunnen hun data opvoeren in GS1 PAC en die in één keer beschikbaar stellen aan al hun klanten, waaronder dus Superunie. Vorage: “Veel van die data hebben we nu nog niet. Tot nu toe stuurden we fabrikanten Excel-formulieren, die wij daarna weer handmatig in ons systeem moesten invoeren. Een tijdrovend en foutgevoelig proces. Zeker omdat die fabrikanten ook voor andere retailers werken en elke retailer een andere wijze van aanleveren verlangt.   

Wat GS1 PAC zo’n krachtige tool maakt, is het standaard datamodel dat als basis dient voor het vastleggen van verpakkingsdata. Standaardisatie is hierin cruciaal, stelt Vorage, Zeker nu de financiële impact vanuit de afvalbeheerbijdrage groeit, is het belangrijk om te kunnen leunen op een datamodel, waarover ook Verpact heeft meegedacht. Dat verkleint het risico op verschillen in interpretatie. Niemand zit te wachten op naheffingen.“  

Sneller schakelen  

Met GS1 Data Source beschikt de foodsector al over een datapool voor productdata zoals voedingswaarde en ingrediënten. Dat GS1 voor verpakkingsdata een aparte tool heeft ontwikkeld, biedt in de praktijk veel voordelen. “Fabrikanten gebruiken veelal hetzelfde potje van dezelfde glasfabrikant. Datzelfde potje wordt niet alleen gebruikt voor doperwten maar ook voor worteltjes en appelmoes”, weet Flantua. “Door de verpakkingsleverancier de data van dit potje te laten invoeren in GS1 PAC, hoeft dat potje uiteindelijk maar één keer te worden opgevoerd. We kunnen nu elk product aan die verpakking koppelen zonder telkens alle verpakkingsdata opnieuw in te voeren.”  

Een ander groot pluspunt is de snelheid. “GS1 Data Source wordt vier keer per jaar geüpdatet. Dat is vaak te weinig om mee te bewegen met nieuwe wet- en regelgeving,” legt Flantua uit. “Soms horen we kort na Prinsjesdag dat er een wijziging komt en weten we pas half oktober wat er op 1 januari geregeld moet zijn. We verwachten dat GS1 PAC ons in staat stelt die wijzigingen op tijd door te voeren.”  

“Door de verpakkingsleverancier de data van dit potje te laten invoeren in GS1 PAC, hoeft dat potje uiteindelijk maar één keer te worden opgevoerd. We kunnen nu elk product aan die verpakking koppelen zonder telkens alle verpakkingsdata opnieuw in te voeren.

Menno Flantua

Manager master data management

Superunie

Voor aangifte van dit jaar  

Superunie telt enkele honderden private label-fabrikanten die duizenden verschillende verpakkingen gebruiken. Vorage en Flantua dringen er bij deze fabrikanten op aan hun verpakkingsdata zo snel mogelijk in GS1 PAC zetten. “Sinds 1 oktober is GS1 PAC klaar voor gebruik. Wij zijn nu bezig om onze systemen daarop aan te sluiten”, stelt Vorage. “Tegelijkertijd kunnen onze fabrikanten binnenkort een verzoek verwachten om hun verpakkingsdata te uploaden. Die data gaan we gebruiken voor de aangifte van dit jaar, en die deadline nadert snel.”  

Beide heren realiseren zich dat GS1 PAC wennen is voor fabrikanten. Het leren werken met de tool en het invullen van data kost tijd, maar is uiteindelijk efficiënter voor iedereen in de foodsector. “Het alternatief is dat iedereen weer met eindeloze Excel-formulieren gaat werken. Dat wil toch niemand?”, zegt Vorage. “GS1 PAC wordt de standaard tool voor verpakkingsdata. Iedereen die private label-producten aan ons wil leveren, zal deze tool moeten gebruiken.”  

PPWR komt eraan  

Flantua benadrukt nogmaals dat het delen van verpakkingsdata ook commerciële kansen biedt. “We moeten af van het idee dat data alleen een hygiënefactor is. Data kan leiden tot meer omzet. Dat is ook in het belang van fabrikanten”, stelt Flantua. “Dit is een business vraagstuk”, voegt Vorage eraan toe. “Omdat we verpakkingsdata straks op een betere manier ontvangen en op een geaggregeerd niveau kunnen analyseren, komen nieuwe vraagstukken op tafel. Waarom stopt de ene fabrikant niet meer gerecycled plastic in zijn verpakkingen? Waarom springt de andere fabrikant er negatief uit in het gebruik van karton? Omdat we nu verpakkingen van verschillende leveranciers met elkaar kunnen vergelijken, kunnen we deze inzichten ook gericht inzetten om de hoeveelheid verpakkingsmateriaal te reduceren.” 

Vorage wijst ook op de Packaging & Packaging Waste Regulation (PPWR), die begin dit jaar in heel Europa van kracht is geworden. Medio volgend jaar moeten verpakkingen aan de eerste PPWR-richtlijnen voldoen. “De PPWR dendert als een sneltrein op ons af en raakt de hele keten. Omdat er nog veel vragen zijn over de daadwerkelijke invulling van de PPWR, verwachten we dat de snelheid en flexibiliteit van GS1 PAC de hele sector zullen helpen om hiermee gedegen om te gaan.”