Duurzame circulaire keten en data

Het omvormen van de huidige economie – gebaseerd op groei, kopen en wegwerpen – naar een circulaire economie is een enorme transitie. Het doel is om het milieu minder te belasten dan bij een lineaire economie. Om de keten circulair te maken zijn twee factoren cruciaal: samenwerken en informatie delen. 

Om de keten circulair te maken zijn twee factoren cruciaal: samenwerken en informatie delen 

Consumenten willen nu eenmaal weten waar een product vandaan komt en hoe het is geproduceerd. En niet alleen de consument eist transparantie, ook overheden en NGO’s. Bedrijven kunnen met data transparantie bieden en hun verduurzamingsinspanningen inzichtelijk maken.

Wat is een duurzame circulaire keten?

Een circulaire economie richt zich op het optimaal inzetten en hergebruiken van grondstoffen in de verschillende schakels van de productieketen: van het winnen van grondstoffen tot consumptie.

Het gaat om het verlengen van de keten, waarbij producten - of onderdelen - worden gefabriceerd die een langer leven krijgen. Of dat grondstoffen die voorheen als afval werden beschouwd, worden ingezet voor het fabriceren van nieuwe producten.

Het circulair maken van de business vraagt om verandering van een heel systeem: ontwerp, productie, consumptie en (her)gebruik.

Data is sleutel naar circulaire economie

Het kunnen en willen delen van informatie is een cruciale voorwaarde voor de transitie naar een circulaire economie. Inzage in het proces van ontwerp tot (her)gebruik van de consument vraagt om standaardisatie, transparantie en deelbaarheid van informatie. Je moet van elkaar weten over welk product je het hebt, uit welke batch het komt of misschien ook om welk specifiek exemplaar het gaat.

Inzage in het proces van ontwerp tot (her)gebruik van de consument vraagt om standaardisatie, transparantie en deelbaarheid van informatie

Gebruik GS1 standaarden 

Om alle stappen in de keten minutieus op een rij te zetten om de hele levenscyclus van een product in kaart te brengen kun je GS1 standaarden gebruiken. Het gaat dan om het juist en correct kunnen identificeren van producten en vervolgens betrouwbaar productdata te kunnen uitwisselen.

Je kunt via scanning informatie opvragen, bijvoorbeeld over specifieke productdata (product/materialen paspoort), procesgegevens, gebeurtenissen (traceerbaarheid) en partijgerelateerde informatie.

Ieder product een eigen productpaspoort

Informatie moet vooral dynamisch, beschikbaar en betrouwbaar zijn. Omdat je zo diep mogelijk moet weten wat de productsamenstelling is. Al deze informatie breng je samen in een productpaspoort. Dit paspoort hou je up-to-date, minstens zolang het product gebruikt wordt.

In verschillende sectoren zijn er verschillende initiatieven:

1. In de levensmiddelensector kunnen retailers voedselverspilling tot een minimum beperken met slimme GS1 barcodes zoals de GS1 DataBar. Verse artikelen worden automatisch afgeprijsd door het dichterbij komen van de houdbaarheidsdatum.
2. In de modesector wordt recycleren steeds belangrijker. Van een kledingstuk moet je weten welke vezels of kleurstoffen erin zitten en hoe het verfproces heeft plaatsgevonden om te weten of je het mechanisch of chemisch kunt recycleren.
3. Met Technische Unie bekijken we wat nodig is om het hergebruik van materialen via een marktplaats weer te kunnen aanbieden. GS1 ondersteunt dit proces door ervoor te zorgen dat de juiste richtlijnen er zijn om met alle benodigde data alles in kaart te brengen.

GS1 stappen voor een circulaire keten

Om data strak, helder en kloppend te krijgen, hebben we een aantal stappen om de basis voor een circulaire keten te plaveien:

1. Gebruik GS1-identifiers (codes) zodat iedereen over hetzelfde spreekt.
2. Leg bijbehorende basisgegevens vast in het productregister van GS1.
3. Gebruik standaarddefinities en -formaten voor gegevens, zoals de datastandaard of Web Vocabulary van GS1.
4. Gebruik de standaard GS1 Digital Link om GS1 identificatiecodes direct te verbinden aan de juiste databronnen.
5. Gebruik de EPCIS-standaard om gebeurtenissen vast te leggen.
6. Focus op datakwaliteit.